سیستم دوملکه ای در کندوی زنبور عسل

سیستم دوملکه ای

سیستم دو ملکه ای کندوها :

انگیزه اصلی اجرای این سیستم آن است که عملکرد کندوها افزایش چشمگیری پیدا کند.با توجه به اینکه با افزایش جمعیت کلنی ، عملکرد و راندمان کلنی نیز افزایش خواهد یافت باید سعی شود که به طرق مختلف جمعیت را افزایش دهیم . که مهمترین راه استفاده از ملکه ای از نژاد خوب و جوان و مراقبت های ویژه از کندو می باشد ولی یکی از راه های افزایش جمعیت اجرای سیستم دو ملکه ای است . این روش اولین بار در سال 1937 توسط آقای فرار اجرا گردید. 5 تا 7 هفته قبل از اینکه جریان شهد طبیعی شروع شود باید عملیات سیستم دو ملکه ای اجرا گردد . به طور مثال اگر در منطقه ای عسلگیری در تیر ماه انجام می شود عملیات باید از اواسط اردیبهشت شروع گردد.

چگونگی عملیات:

در نیمی از بدنه اصلی کندو ی قوی و سالم خود قابهای نوزادان را قرار داده و نیم دیگر را با قاب گرده ، پوکه و قابهای عسل و حدود 40 درصد زنبوران بالغ پر می کنیم . ملکه اصلی را نیز در بدنه اصلی مستقر نموده و روی بدنه شبکه مانع عبور ملکه قرار می دهیم . سپس بسته به میزان جمعیت کندو ، دو طبقه یا دو نیم طبقه روی شبکه ملکه می گذاریم و بعد روی طبقه بالائی یک سرپوش داخلی قرار می دهیم .( این سر پوش از جنس فیبر بوده و وسط آن یک سوراخ تعبیه گردیده که به وسیله توری چشم ریزی مسدود گردیده است .) آنگاه روی سرپوش فیبر یک طبقه دیگر قرار داده و مابقی قابهای نوزادان ، قابهای عسل ، پوکه (پوکه = قاب موم بافی شده سالهای قبل که اکنون نه نوزاد دارد و نه عسل و گرده و فقط حجره های خالی دارد.البته کمی هم سیاه رنگ شده است. ) گرده و بقیه نوزادان بالغ را در این طبقه مستقر نموده و یک ملکه نیز به آن معرفی می نماییم .همچنین یک دریچه پرواز هم جهت با دیچه پرواز پائین برای این طبقه درست می کنیم . در این حالت زنبوران فقط ارتباط فرمونی با هم دارند . این روند ادامه دارد تا زمانی که اولین شهد به کندو آورده شود . در این موقع باید دو جمعیت را با هم یکی کرد . به این ترتیب که ابتدا فیبر سرپوش داخلی را برمیداریم . سپس ملکه را برداشته و به جای آن روزنامه می گذاریم در این حالت جمعیتها با هم مخلوت شده و ملکه ها نیز ممکن است تا مدتی با هم زندگی مسالمت آمیزی داشته باشند . در غیر این صورت ملکه جوان ملکه مسن تر را کشته و خود ملکه اصلی کندو می گیرد .

لازم به ذکر است که دریچه پرواز کندوی طبقه فوقانی باید در جهت کندو ی بدنه باشد تا در ادغام کندوها مشکلی پیش نیاید به طور کلی عملکرد کندوی دو ملکه احتمالاً بالاتر از دو کندو به طور جداگانه خواهد بود .

به طور کلی عملکرد کندوی دو ملکه ای حتماً بالاتر از عملکرد دو کندو به طور جداگانه خواهد بود مثلا اگر دو کندو به طور جداگانه هر کدام 15 کیلو گرم و در مجموع 30 کیلو گرم محصول بدهد یک کندو با سیستم دو ملکه ای بیش از 30 کیلو گرم محصول خواهد داد . در موارد زیادی محصول یک کندو با سیستم دو ملکه ای 5/1 تا 2 برابر محصول دو کندوی مجزا خواهد بود .

روش های دیگر اجرای سیستم دو ملکه ای :

در این روش بر روی بدنه اصلی یک طبقه می گذاریم و روی طبقه شبکه مانع عبور ملکه قرار می دهیم و بعد دو طبقه یا دو نیم طبقه روی شبکه ملکه قرار می دهیم . سپس یک توری دو جداره ( مانند شبکه ملکه و با ابعاد آن ) که دارای چشمه های ریز باشد بر روی طبقه آخر گذاشته و در نهایت روی توری یک بدنه قرار می دهیم . اگر ضرورت داشت می توان بر روی آین بدنه یک طبقه دیگر قرار داد . با شروع شهد منطقه شبکه توری و شبکه ملکه را برداشته و به جای آن روزنامه قرار می دهیم تا جمعیت ها مخلوط شوند . نحوه درست کردن این سیستم دقیقاً مانند روش قبل است .

مزایا و محاسن سیستم دو ملکه ای :

1 – مشکل بچه دهی در چنین کندو هائی وجود ندارد .

2 – عملکرد خیلی خوب و بالائی دارند .

3 – این کندوها در پایان فصل شرایط بسیار مساعدی برای زمستان گذرانی دارند .

4 – تعویض ملکه پیر و مسن به طور اتوماتیک وار صورت می گیرد بدون اینکه وقفه ای در تخمگذاری ایجاد شود ( در 95 درصد موارد ملکه جوان ملکه پیر را کشته و خود ملکه کندو می شود )

معایب و اشکالات سیستم دو ملکه ای:

1 – به نیروی کارگری بیشتری نیاز است.

2 – تعیین زمان دقیق و معین اجرای عملیات مشکل است(عملیات این سیستم باید در زمان معینی اجرا گردد.)

3 – حمل و نقل چنین کندوهائی مشکل است.

4 – امکان افتادن کندوها در اثر بادهای شدید وجود دارد.

5 – استقرار کندوها در زمین های غیر مسطح مشکل است.